We nemen een kijkje bij tien bekende klassiekers met daarbij mijn tips voor een geschikte opvolger.
Deze week de eerste vijf!
Cluedo
Het oplossen van een moord is leuk, maar de indeling van het spelbord en de grote invloed van de dobbelstenen maken Cluedo minder strategisch dan ik graag zou willen. Ik zou graag zien dat het vooral draait om hoe snel je de goede oplossing door weet te krijgen en gelukkig zijn er andere spellen die dat goed aanpakken! Mijn favoriete spel voor een Cluedo-gevoel is dan ook een andere waarbij er een moord opgelost moet worden, namelijk Perfect Alibi, geschikt voor drie tot vijf spelers.
Net als bij Cluedo ligt de oplossing verstopt aan de kant en worden de overige kaarten verdeeld onder de spelers. Als je aan de beurt bent, kies je een fiche uit het midden van de tafel: de kleur bepaalt aan wie je een vraag mag stellen, het symbool bepaalt waarover je vraag mag gaan. Heeft je medespeler minstens twee kaarten die passen bij je vraag, dan laat hij er eentje aan je zien, je medespelers zien niet welke kaart dit is. Heeft je medespeler maar één kaart dan moet hij dit wel zeggen, maar hoeft hij niet te tonen welke kaart het is. Zo krijg je op verschillende manieren informatie, wat het gepuzzel wat interessanter maakt. Iedere speler heeft daarnaast ook nog een eigen vaardigheid die het spel beïnvloedt en deze vaardigheden kunnen gedurende het spel van speler veranderen. Het is dus wel een stuk uitdagender dan Cluedo, maar helemaal niet lastig om te leren spelen.
Wil je het spel een heel stuk moeilijker maken, dan is er nog een variant waarbij spelers verplicht valse antwoorden moeten geven die precies één cijfer afwijken van het goede antwoord, maar dan word het ook echt flink ingewikkelder, alleen voor diehards!
Perfect Alibi
Een andere optie die draait om het oplossen van een moord, maar met een heel ander spelmechanisme, is Mysterium. Dit spel wordt zelfs omschreven als Cluedo meets Dixit. In dit coöperatieve spel heeft één speler alle antwoorden en probeert door middel van kaarten met abstracte afbeeldingen aan de medespelers duidelijk te maken welke personages, locaties en voorwerpen betrokken zijn bij een moord. Ze hebben hiervoor maar zeven pogingen en dat is lastiger dan het klinkt. Dit spel leert gemakkelijk aan, is heel gezellig en bevat genoeg kaarten om het heel lang interessant en gevarieerd te houden. Het is officieel voor twee tot zeven spelers, maar vanaf vier spelers komt het pas echt tot z’n recht, met drie spelers is het nog wel oké en met twee spelers zou ik Mysterium toch afraden.
Mens-Erger-Je-Niet
Bij Mens-Erger-Je-Niet denk ik aan proberen de finish te halen terwijl alles en iedereen maar tegen blijft werken en ik natuurlijk veel plezier heb als ik de plannen van mijn tegenstander zelf kan dwarsbomen. Is dat wat je wil? Dan is Robo Rally misschien wel wat je zoekt! In dit spel probeert iedereen tegelijkertijd naar een aantal vlaggen te racen. Je hebt geen dobbelstenen en dus meer controle over het bewegen: met kaarten ga je nu vijf bewegingen vooruit plannen. Als iedereen klaar is met plannen, draai je tegelijk de eerstvolgende bewegingskaart om en dan begint de chaos! Het kan namelijk zomaar voorkomen dat iemand jouw robot opzij duwt waardoor je volgende bewegingen ineens heel anders uitpakken. De diverse spelborden bevatten onder andere lopende banden die zowel kunnen helpen als hinderen en lasers die jou net als de robots van je tegenstanders kunnen beschieten. Genoeg dus om je race naar de finish interessant te maken!
Levensweg
Hier is gewoon één heel gaaf en duidelijk alternatief voor: The Pursuit of Happiness, een worker placement spel waarbij jouw karakter een heel leven mag gaan leiden, waarbij het doel is zo gelukkig mogelijk te worden. Degene die aan het einde van het spel het gelukkigst is, mag zichzelf de winnaar noemen. Je kunt in dit spel echter helemaal zelf kiezen hoe je jouw leven wilt leiden, je bent namelijk niet meer afhankelijk van dobbelstenen, maar net als in het echt spelen zaken als geld en vooral tijd wel een rol, je kunt nooit alles doen wat je graag zou willen en moet daarin keuzes maken. Qua thema komt dit spel echt goed tot z’n recht.
Net zoals in Levensweg kun je bijvoorbeeld een relatie beginnen en kinderen krijgen, maar bij dit spel moet je de fictieve partner wel tevreden stellen om dit voor elkaar te krijgen en ieder personage heeft hier eigen ideeën over! Zo wil de één dat je slim bent, maar vindt de ander het belangrijker dat je veel geld op zak hebt. Het spel bevat genoeg opties: naast werk en je relatie kun je bijvoorbeeld ook nieuwe dingen leren, diverse hobbies beoefenen, allerlei bezittingen aanschaffen en nog veel meer.
Je kunt dit spel tot en met vier spelers spelen, maar ook in je eentje, dan is het doel een bepaalde mate van geluk te bereiken voordat het spel is afgelopen. Ik vind dit spel sowieso een aanrader: ook als je het serieus neemt en vooral nadenkt over hoe je kunt winnen, maakt het artwork en sprekende thema je vanzelf enthousiast. Je kunt er ook voor kiezen jezelf echt in te leven in je gekozen personage en dan vanuit daar je keuzes te maken. Dan geeft het helemaal een toffe ervaring, een beetje alsof je een pc-spel zoals De Sims in een bordspel hebt gevangen. Dit spel voelt voor mij echt als een uitgebreidere en betere versie van Levensweg: niet geschikt voor gezinnen met jonge kids maar ideaal voor volwassenen die Levensweg ontgroeid zijn.
The Pursuit of Happiness
Stratego
Wie graag met z’n tweeën speelt, heeft vast wel eens Stratego geprobeerd. Genoeg spellen draaien om oorlog voeren: zo is er een compleet war games genre waarbij je lange veldslagen kunt nabootsen, maar dat is een niche waar denk ik niet veel lezers van dit artikel interesse in gaan hebben. Wil je toch graag met z’n tweeën oorlog voeren, dan heb ik twee tips. Voor een snel spelletje oorlog voeren is het kaartspelletje Claim een aanrader. In dit spel heb je kaarten van vijf verschillende volkeren. De bedoeling is dat jij van minimaal drie volkeren meer kaarten krijgt dan je tegenstander, zodat men jou tot koning kroont. De oorlog duurt maar twee rondes: in ronde één gebruik je willekeurig uitgedeelde kaarten om kaarten uit de algemene stapel te bemachtigen, in ronde twee speel je die gewonnen kaarten rechtstreeks tegen elkaar uit. Een heel ander mechanisme dan Stratego, maar een leuke en snelle manier van lekker direct tegen elkaar strijden.
Wie genoeg tijd heeft en wel te porren is voor een lang spel zou ik Stronghold 2nd Edition aanraden. In dit spel valt één speler het kasteel van de ander aan, die natuurlijk probeert het met man en macht te verdedigen. De aanvaller wint als hij binnen 7 rondes het kasteel veroverd heeft, de verdediging wint door alle 7 rondes stand te houden. Beide kanten geven een ander spelgevoel en andere opties, wat de herspeelbaarheid erg vergroot. Je hebt ook per kant behoorlijk wat mogelijkheden, dus je kunt allerlei verschillende tactieken proberen. Een goed en uitdagend spel, let bij aanschaf wel op dat het de 2nd Edition is (dit staat duidelijk op de doos vermeld), die heeft een veel duidelijker regelboekje en speelt vloeiender dan de originele versie.
Wie Is Het
Vragen stellen en dan proberen te raden wat de ander op z’n bordje heeft staan, dat is de basis van Wie Is Het. Mijn aanrader 13 Clues doet dit nét even anders. In dit spel krijg je drie kaarten voor je eigen neus (een personage, een locatie en een item) die je niet kunt zien. Je ziet wel twee handkaarten en kunt ook zien welke kaarten andere spelers voor zich hebben. Het is de bedoeling dat je als eerste achterhaalt wat er op je eigen bordje staat! De kaarten zijn verdeeld over een aantal kleuren en categorieën (mannelijke en vrouwelijke personages bijvoorbeeld) en je krijgt een overzicht van alle kaarten in het spel; dit is afhankelijk van het aantal spelers. Je kunt 13 Clues namelijk vanaf twee spelers tot een maximum van zes personen spelen.
Net als bij Wie Is Het probeer je de oplossing te achterhalen door het stellen van vragen. Geen ja/nee vragen dit keer, maar vragen over aantallen. Je kunt een andere speler bijvoorbeeld vragen hoeveel vrouwelijke personages zij zien, of hoeveel blauwe kaarten. De vragen worden hardop beantwoord, dus kun je ook informatie proberen te halen uit de antwoorden die je medespelers elkaar geven. Ik vind 13 Clues net wat leuker met meerdere spelers, omdat ik het leuk vind ook te puzzelen met de antwoorden die anderen krijgen. De keuze voor deductie spellen geschikt voor twee spelers is best beperkt en dit vind ik ook met z’n tweetjes echt nog wel een leuk spel.
13 Clues
Heb je één van deze spellen wel eens geprobeerd? Dan ben ik benieuwd of jij je ook in dit gevoel herkent!
Voor meer jeugdsentiment lees je volgende week deel 2, met daarin onder andere Risk en Yahtzee.