In de bordspelwereld hoor je de ene na de andere ingewikkelde term. Abstract strategy, simultaneous action selection, pick-up-and-deliver… Waar hebben ze het toch over? Voor de nieuwkomer kan het een doolhof zijn. Daarom hebben we onze Spelterm in de Spotlight serie.

In deze serie bespreekt steeds één van de redactieleden een veel voorkomende term. We leggen uit wat ermee bedoeld wordt, wat het interessant of leuk maakt en welke spellen erbij horen. Als het even kan, doen we suggesties voor de nieuwe speler. We horen ook graag wat jij ervan vindt!

Vandaag heeft Nona last van verzamelwoede, dus gaat ze het hebben over Set Collection.

Tsja, ik heb altijd een beetje last gehad van verzamelwoede. Zo begin ik bewust niet aan spellen met losse boosterpacks, want ik ben zo iemand die dan alle kaarten wil hebben en dat zal me een fortuin kosten. En als ik Pokémon speel, dan ga ik voor een complete Pokédex. Set Collection is dus een spelterm die goed bij mij past! In deze spellen draait namelijk alles om verzamelen. Meestal kaarten of fiches. Een set van een bepaald formaat, van elke soort eentje, zoveel mogelijk verschillende of juist dezelfde. Veel opties, maar die komen allemaal op hetzelfde neer: spaar ze allemaal! Set collection spellen zijn meestal niet heel lang of ingewikkeld. Ze zijn daarom ook heel geschikt als tussendoortje, als familiespel of om aan een beginnende speler te introduceren.

Met z’n tweeën
Voor twee spelers bestaan er een paar goede titels met set collection als belangrijkste ingrediënt. Eén van de beste spellen is naar mijn mening Jaipur. In dit spel verzamel je goederen, maar niet elke soort is evenveel waard. Je kunt ze verkopen voor geld (je overwinningspunten) en hoe sneller je iets verkoopt hoe waardevoller die soort nog is. Maar je krijgt bonuspunten wanneer je door spaart voor een set van drie, vier of vijf dezelfde goederen. Hierdoor moet je goed nadenken wanneer je precies iets verkoopt en daarbij ook goed opletten wat je tegenstander van plan is. Deze interactie geeft het spel iets verslavends en je speelt snel nog een potje.


Een andere en nieuwere optie is Holmes. In dit spel krijg je alleen punten voor een set wanneer je de meerderheid in die soort hebt. Een set met meer kaarten is meer punten waard. Je set vermindert in punten voor elke kaart die je tegenstander bemachtigd. Dus ook als je de meerderheid al hebt, kan het lonen om door te sparen. En als je alle kaarten van een soort bezit levert dit bonuspunten op. Dat is natuurlijk makkelijker bij een kleinere set. Er zijn verschillende manieren om kaarten te verzamelen. Die manieren komen elk spel in een andere volgorde te voorschijn. Hierdoor is de herspeelbaarheid hoog.

Origineel thema
Veel set collection spellen voelen wat droog en hebben niet zoveel verband met hun thema. Gelukkig bestaan er uitzonderingen! Wat dacht je van Gingerbread House? In dit spel stapel je koekjes op elkaar om er een huisje mee te vormen. Set collection komt hier op twee manieren terug. Als eerste verzamel je koekjes. Met deze koekjes lok je sprookjesfiguren. Daarnaast krijg je speciale kaarten als je een verdieping van je huis af hebt. Op deze kaarten staan voorwaarden om bonuspunten te verdienen en die hebben bijna altijd te maken met set collection. Zo kun je punten verdienen voor elk karakter dat blauwe koekjes at of elk menselijk wezen.


Nog niet thematisch genoeg? Probeer dan Cat Lady! In dit spel verzamel je zoveel mogelijk katten, waarbij sommige katten bonuspunten opleveren voor elke kat van een bepaalde kleur. Ook krijg je punten voor sets van verschillende soorten kattenspeelgoed. Vergeet niet dat al die katten ook iets te eten willen! Cat Lady is het meest thematische set collection spel dat ik gespeeld heb en krijgt van mij bonuspunten voor originaliteit. Beide spellen kun je van twee tot vier mensen spelen.

Klassieker
Sommige set collection spellen bestaan al heel lang en zijn al bij veel mensen bekend. Wat dacht je bijvoorbeeld van Boonanza, het spel waarbij je slim bonen moet ruilen, planten en telen? Hoe meer bonen van een soort, hoe meer punten. Zeldzame bonen zijn meer waard, maar je kunt slechts twee soorten tegelijk kwijt, durf je dat aan? Boonanza kun je inmiddels wel een klassieker noemen. Dit spel kun je met drie tot vijf mensen spelen.


Een andere optie voor dat spelersaantal is Coloretto, ook een erg bekend kaartspelletje. Coloretto combineert set collection met een vlaagje push-your-luck. Je krijgt namelijk alleen punten voor je drie grootste sets, alle andere kleuren die je hebt verzamelt zijn minpunten waard. Meer kaarten is dus meer kans om je sets uit te breiden, maar ook meer risico! Een lekker snel kaartspelletje. Wie dit mechanisme leuk vindt en een wat uitgebreider spel zoekt, kan ook kiezen voor Zooloretto. Dit spel is geschikt voor maar vier personen, bevat meer opties en laat je je eigen dierentuin bouwen. Het spel duurt langer dan Coloretto, maar is wel thematischer.

Groter geheel
In veel spellen is wel een stukje set collection verwerkt, maar dan niet als belangrijkste element. Drafting wordt bijvoorbeeld vaak gecombineerd met set collection, dus vergeet daar niet te kijken voor meer tips. Deze combinatie kom je vooral veel tegen als je een set collection spel voor zes of meer personen zoekt. Als je er op let kom je set collection waarschijnlijk in veel meer spellen tegen dan je zou verwachten, zoals het vervullen van contracten in Marco Polo.


In sommige spellen is set collection een belangrijker onderdeel dan men denkt. Five Tribess heeft dit bijvoorbeeld als groot element. En dan doel ik nu op de basis van het spel, niet op de bonuspunten voor de meeste gele poppetjes of het sparen van een grote set goederen. Je kunt namelijk alleen poppetjes oppakken van de kleur die je als laatste plaatst en hoe meer poppetjes je daarmee kunt verzamelen, hoe sterker je actie wordt. Dat is ook een vorm van set collection, maar dan eentje die veel minder opvalt!

Oproep
Wat vind jij zelf van set collection spellen? Welke heb je geprobeerd? Behalve kwartetten natuurlijk? ;-) En zijn er nog spellen in dit genre die je eens wil spelen? Laat het me weten in de comments! We horen ook graag over welke spelterm jullie een artikel willen lezen.