Titel: De Legenden van Andor: Chada en Thorn
Uitgever: 999 Games
Aantal spelers: 2
Leeftijd: vanaf 10 jaar
Tijdsduur: 45-60 minuten
Soort spel: coöperatief, tactiek/strategie en een klein beetje deckbuilding
Prijs: vanaf €16,14 euro

Het spel
De Legenden van Andor: Chada en Thorn is alweer het vijfde spel in de befaamde Andor-reeks die in Nederland is uitgekomen. Het allereerste Andor-spel, een coöperatief avonturen-/fantasybordspel, won in 2014 de Nederlandse Expertspellenprijs en werd geprezen om zijn unieke spelopbouw en prachtige artwork. Chada en Thorn is geen uitbreiding, maar een standalone coöperatief kaartspel dat zich wel in dezelfde wereld afspeelt. Ook hier neem je de rol aan van één van de helden, probeer je je een weg door de fantasiewereld van Andor te banen en de vloek voorgoed te verslaan.



Het spel bestaat uit vier avonturen die elke keer kunnen wisselen door het gebruik van verschillende routes (etappekaarten). De spelers proberen in dit avontuur steeds hun einddoel eerder te bereiken dan de vloek die hun achtervolgt. Daarbij moeten je voortdurend moeilijke keuzes maken. Een gespeelde kaart gaat namelijk weer achter in de kaartenrij en een volgende kaart zou wel eens minder gunstig kunnen zijn en dat heb ik tijdens het spelen echt wel gemerkt!

Over het spel
Bij het ontvangen van de doos was mijn eerste reactie: wat groot voor een kaartspel. Echter, ik kwam al snel tot de ontdekking dat het zoveel meer is. Je hebt dan wel geen speelbord, maar maakt per missie een parcours aan de hand van de etappekaarten. Daarnaast heb je de  spelers-, voorwerp-, vrienden- en mistkaarten. Ze zijn allemaal van zware kwaliteit en voorzien van prachtig artwork. Als laatste zitten er nog diverse kartonnen standees in en fiches voor de wilskracht. Een overzichtelijk regelboek met overzichtsfoto’s en de tutorialmissie die ik zelf echt goed vind. In deze missie wordt je al spelenderwijs de basisacties uitgelegd.
Als je de basisacties onder de knie hebt, ben je klaar voor je eerste echte missie ‘De Stekelrotsen’. Je begint met het klaarleggen van een parcours door de startkaart, doelkaart en twee tussenetappekaarten te pakken. Dit is je parcours voor deze missie.
Vervolgens kies je je held en maak je per speler drie decks met de bijbehorende kaarten klaar. Iedere speler begint zijn of haar deck met drie heldenkaarten, drie vloekkaarten en twee wilskrachtpunten. Wilskracht kan je tijdens het spel gebruiken om de vloek een keer niet te laten lopen, of is soms ‘tol’ om bepaalde routes te mogen volgen. Elke held heeft natuurlijk zijn eigen specialisme;Chada is een boogschutteren kan verder lopen, terwijl Thorn het moet hebben van zijn brute kracht als krijger.



Hulp van vrienden
Naast het speelveld leg je vervolgens de voorwerpkaarten (hulpmiddelen), mistkaarten(vijanden) en wilskrachtpunten (energie) klaar. Eventueel kan je er voor kiezen om de moeilijkheidsgraad te verlagen door per speler een of twee vriendenkaarten aan een deck toe te voegen. Deze vriendenkaarten geven je iets meer adempauze en leveren kleine bonussen op, zoals een gratis loopactie, een extra wilskrachtpunt, of de mogelijkheid een kaart van jou of je medespeler voorin in je deck weer achteraan te leggen. Dit is in de praktijk handig voor ontzettend moeilijke vloekkaarten, en ik denk niet dat wij het hadden gered zonder onze vriendenkaart‘Kirr de tovenaar van de tijd’.
Daarna begin je met het lezen van de introductie van het avontuur. Dit is meestal een instructie met daarin je reisdoel, eventuele verwachtingen en een uitleg van symbolen die je tijdens dit avontuur kan tegenkomen. Nu ben je voorbereid voor je eerste avontuur.



Jullie spelen om en om door een kaart van een van je drie decks te spelen. Als je kiest voor je heldenkaart, kan je vervolgens kiezen uit drie acties: lopen, vechten of speciale eigenschap. Vaak heeft je keuze consequenties. Als je bijvoorbeeld ver wilt lopen in een keerkan je dat wilskracht kosten, maar het kan ook zo zijn dat je je heldenkaart eerst moet omdraaien naar de donkere kant voordat je deze weer achterin dezelfde rij legt. Een donkere kaart heeft over het algemeen minder stappen om te kunnen lopen en meer negatieve consequenties dan de zonnige kant.
Je kunt er echter ook voor kiezen om kort te lopen, wat vaak minder of geen gevolgen heeft. Nadeel is dan wel dat je de vloekkaarten in je deck vaker tegen gaat komen. Op een gegeven moment ontkom je er niet aan om de vloekkaart uit je deck te spelen. Als je de vloek speelt heb je vaak de keuze wat je wilt gaat doen. Meestal is het de vloek verplaatsen op de route, een wilskracht te betalen of een mistkaart aan je deck toevoegen. Nadat je je kaart hebt gespeeld en de acties hebt uitgevoerd is de andere speler aan de beurt. Op deze manier doorloop je samen het avontuur en zorg je dat je samen het einddoel van de etappe haalt.

Onderweg kom je ook diverse bonussen en vallen tegen. Zo kan het voorkomen dat je verplicht moet stilstaan op een vak, de vloek moet verplaatsen die vervelend genoeg altijd de kortste route pakt, een mistkaart (vijand) aan je deck moet toevoegen, of wilskracht verliest. Op andere plekken mag je zelfs doorlopen, een kortere weg volgen of krijg je wilskracht. Ook deze stappen dien je goed vooruit te plannen.

Als je bijvoorbeeld wilt lopen, mag dat alleen als het volgende vakje op het parcours een gelijke of lagere waarde heeft dan je actie lopen op je heldenkaart aangeeft. Ook moet je alle consequenties kunnen betalen met wilskrachtpunten of de vloek kunnen verplaatsen zonder het spel te verliezen.

Dit is eigenlijk de basis van het spel. Het klinkt wellicht simpel, maar dat is het totaal niet. Er zijn namelijk een paar voorwaarden aan een overwinning verbonden:jullie mogen de vloek nooit inhalen, nooit zonder wilskracht komen te zitten, moeten binnen drie beurten van elkaar samen aan de finish staan, en het deck met de mistkaarten naast het parcours mag niet opraken (dit deck is meestal maar drie, vierá vijf kaarten).



Samenwerken om de vloek voor te blijven
Hier komen dus echt de samenwerking en de tactiekbesprekingen naar voren. Think, plan, act. Kijk vooruit en overleg veel, continu. Je moet namelijk echt de route samen berekenen, de kaartopties en volgorde uit je deck bepalen en daarop inplannen, rekening houden met de stappen die je mag lopen en de verplaatsing van de vloek, het aantal wilskracht dat het je kost. Als ik bijvoorbeeld met deze kaart loop kan ik twee stappen doen, maar als jij mij vervolgens inhaalt moet ik een vloekkaart spelen wat mij dan wilskracht kost en waardoor de vloek dichterbij komt zodat jij niet ver genoeg kan lopen voor het volgende vakje enzovoort. Soms waren wij tijdens het spelen al zo ver aan het vooruitdenken dat we niet eens meer wisten hoe we van start zouden gaan.

Tijdens de samenwerking hebben wij ook snel gemerkt dat eigenlijk de voorwerpen die je kunt krijgen vanuit de speciale eigenschappen onmisbaar zijn. Zo kunnen Chada en Thorn beiden een stormschild krijgen, die je kan inzetten om of gratis te lopen of om een verplichte beweging van de vloek te annuleren. Helaas ben je je schild daarna wel kwijt en wordt deze uit het spel verwijderd. Maar ook zijn er per held specifieke items zoals Mhare’s Amulet, Pijlen voor Chada, Orweyn’s Hamer en een waterkruik voor Thorn. Al deze items geven je net als de vriendenkaarten een extra boost met lopen, kaarten verplaatsen en in gevechten. Alleen items zijn eenmalig in gebruik en je vrienden blijven gelukkig in het spel. Wat ook handig om te weten en wat we veelvuldig hebben gedaan is bijelkaar blijven! Waarom?Omdat je dan elkaars vijanden mag verslaan, voor elkaar de wilskracht mag betalen en ook handig een actieveld voor je medespeler kan blokkeren zodat hij/zij dat kan overslaan en verder kan lopen.

Persoonlijk vond ik de originele Andor al een vrij hoge moeilijkheidsgraad hebben door o.a. het tijdspoor en een maximaal aantal vijanden in de burcht, en ook in het kaartspel merk je dit niveau. Er wordt echt veel van je gevraagd m.b.t. vooruitdenken en bespreken. Het is daarom ook absoluut een coöperatief kaartspel. Gelukkig heeft 999 Games daar goed op ingesprongen en zijn er de eerder genoemde vier vriendenkaarten die je aan de decks kunt toevoegen. Deze geven je niet alleen een bonus als je ze gebruikt, maar zorgen ook gelijk als een buffer voor de vloek zodat je die iets minder vaak moet spelen.

Het spel bevat vier avonturen, die elk uit verschillende kaarten worden samengesteld. Daardoor zijn er maar liefst 92 verschillende reisschema's mogelijk. Dit lijkt veel, maar eigenlijk is elke missie hetzelfde: loop naar je doel en laat de vloek achter je. De reisschema’s verschillen alleen in vorm van de route, bonus- en strafpunten die je onderweg tegenkomt.



Voor wie
De Legenden van Andor Chada en Thorn is denk ik het meest geschikt voor de wat gevorderde spelers. De regels zijn simpel en snel, maar de uitvoering vergt daarentegen wel de nodige aandacht. Je moet goed op elkaar inspelen en samen het einddoel proberen te halen. Samenwerking is gewoonweg verplicht. Voor liefhebbers van de Andor-serie is dit zeker een must-have voor de collectie.  Wel had ik na het een keer of vier, vijf gespeeld te hebben een klein beetje een ‘haasje over’-gevoel bij dit spel, wat denk ik betekent dat je het niet te veel achter elkaar moet spelen. Als je per keer een of misschien twee missies speelt, geeft het spel je ontzettend veel speelplezier.

Conclusie
Ik ben vanaf dag één een groot fan van de Andor-spellen, en was ook ontzettend blij om te horen dat Chada en Thorn eindelijk uitkwam in Nederland. Het spel heeft momenteel een gemiddelde verkoopprijs van 17,50 euro. In het begin toen ik het nog niet had gezien of gespeeld leek het mij prijzig, maar nu ik het heb gespeeld vind ik het zijn geld dubbel en dwars waard. Het is zoveel meer dan een kaartspelletje, en de kwaliteit van de onderdelen zijn erg goed.

Na een aantal keren te hebben gespeeld weet ik nog steeds niet zo goed wat het voor een spel is, het is namelijk te groot en te uitgebreid voor de categorie kaartspelletjes, maar te klein om een ‘groot’ spel te zijn. Het is een klein beetje deckbuilding maar toch ook niet, omdat je niet echt een groot deck bouwt.Ik heb me zeker vermaakt met het spel en vind vooral de manier waarop de samenwerking vereist wordt erg goed. Je moet continu samen kijken en vooruitdenkenmet je wilskrachtpunten, maar ook rekening houden met de positie van de vloek op je route. De moeilijkheidsgraad van het spel zelf vind ik persoonlijk erg hoog en dan bedoel ik echt het spel zelf. De regels zijn overzichtelijk en snel te leren. Wij hebben het spel meestal gespeeld met de extra vriendenkaarten die je net even een kleine adempauze geven zonder het simpel te maken. Toch vergde het dan nog de nodige samenwerking en hebben wij het iedere keer ook met de hakken over de sloot gehaald.

Net als in de andere Andor-spellen ben ik ook helemaal verliefd op het artwork; in dit kaartspel is alles prachtig vormgegeven en van hoge kwaliteit. Het regelboek is overzichtelijk en geeft veel voorbeelden met bijbehorende afbeeldingen. Daarnaast is er ook een kleine tutorialmissie die je al spelend de basics van het lopen en het kaartendeck uitlegt. Het opzetten van het spel kost je vijf minuten en per missie ben je ongeveer een klein uurtje kwijt.

Deze review is geschreven door Carina Veenstra