Spelers: 1 tot 5 spelers
Speelduur: 40 tot 70 minuten
Leeftijd: 10+
Toen Stonemaier Games de Engelse versie van Wingspan aankondigde, werd deze met veel enthousiasme ontvangen. Voor de pre-orders waren er te weinig exemplaren geproduceerd. Nu is Stonemaier Games met titels als Viticulture en Scythe een populaire uitgever, maar zelfs zo’n succes werd niet verwacht. Op een gegeven moment vlogen ze voor meer dat $1000,- over de toonbank op eBay. 999 Games kreeg de Nederlandse licentie en dit lijkt hun geen windeieren te hebben gelegd. Het magazijn was vliegensvlug leeg. Met zo’n populair spel zijn de verwachtingen natuurlijk heel hoog. Maar ik trok mij verder weg en nam een birds-eye view om jullie van een eerlijke review te voorzien.
Voorbereiding in een vogelvlucht
Een aantal bonuskaarten en het 'eerst speler'-token.
In Wingspan beheer je een opvangcentrum voor vogels. Laat de populatie groeien, geef ze voedsel en verzamel eieren. Hiermee verzamel je punten. Heb jij de meeste aan het eind? Dan mag jij zo trots als een pauw een overwinningsrondje maken. Aan het begin krijg je twee bonuskaarten en houdt er een. Deze geven bonuspunten aan het eind van het spel. Daarnaast krijg je één token van elk type voedsel en vijf vogelkaarten. Voor elke vogelkaart die je wilt houden, lever je een voedseltoken in. Ten slotte krijg je acht kleine kubusjes waarmee je je acties aangeeft. Nu zijn we klaar om onze vogelopvang te vullen. Elke ronde mag je één actie doen.
Avifauna voor beginners.
De eieren en voedseltokens.
De eerste optie als actie is het plaatsen van een van je vogelkaarten op je speelbord. Vogels hebben een voorkeur voor een bepaald gebied; een reiger staat nu eenmaal liever aan de waterkant dan op een tak in een boom. Je begint altijd vanaf de eerste kolom met het neerleggen van de kaarten. De eerste kolom kost je nog geen eieren, die moeten de vogels zelf eerst leggen (verrek de kip was wel het eerst). Maar elke volgende kolom kost je een of meerdere eieren. De vogels komen niet vanzelf, ze willen ook eten. Kijk goed wat je vogel wilt eten; een merel zal geen muizen eten en een mus houdt niet van vis. Als je aan alles hebt voldaan komt de vogel naar jouw opvangcentrum. Leg een kubus in de bovenste rij in de kolom waar je vogel heen gaat.
Voeden, broeden en verder kijken
Een opvangcentrum halverwege het spel.
Het bos ligt bezaaid met voedsel voor je vogels. Plaats een kubus naast de verste vogel in het bos en neem het aantal dobbelstenen uit het vogelhuisje wat daar aangegeven is. Vervolgens neem je ook de voedseltokens met dezelfde waardes als op de dobbelstenen. Als je het eten hebt, verplaats je de kubus naar links. Op deze manier activeer je elke vogel die je in je bos hebt. Hier kom ik later op terug.
Om meer vogels te kunnen spelen, heb je ook eieren nodig. Plaats je kubus deze keer naast de verste vogel in de weide (ik zou toch zweren dat ik eendennesten juist langs de waterkant zie liggen). Pak het aantal eieren en plaats deze op je vogelkaarten. Niet elke vogel legt evenveel eieren dus zorg wel dat je je eieren kwijt kan. Het is leuk om te zien dat ze geprobeerd hebben dit zou trouw mogelijk aan de realiteit te houden. Ook hierna mag je je kubus naar links verplaatsen en je weidevogels activeren.
Als je geen vogelkaarten hebt, kan je deze ook niet plaatsen. Om kaarten te krijgen ga je naar het moeras (sorry, ik weet ook de biologische logica niet hiervan). Je trekt het aantal kaarten dat aangegeven is. Er is geen limiet aan het aantal kaarten dat je vasthoudt, maar in je hand leveren ze geen punten op. Het is dus beter om één vogel in je opvangcentrum te hebben dan tien in je hand. Daarna mag je weer naar links om je vogels in het moeras te activeren.
Elk vogeltje activeert zoals het gebekt is
De schitterende vogelkaarten.
Je vogels kunnen op drie verschillende manieren geactiveerd worden. Via deze activatie krijg je kleine bonusacties die meer eieren, kaarten of voedsel opleveren. Als eerste zijn er de vogels die haantje de voorste zijn en meteen activeren als je ze speelt. Deze hebben een witte balk waarin de actie staat. Ze worden dus maar één keer geactiveerd. Dan zijn er de vogels die er als de kippen bij zijn als een andere speler een actie doet. Zij mogen dan de actie doen die in de roze balk staat. Dit mag maar één keer tussen jouw beurten in. Ten slotte zijn er vogels die broeden wat langer tot hun activatie. Dit gebeurt pas als je met je kubus er over heen gaat. Deze actie staat in de bruine balk.
Aan de veren kent men de winnaar
Een overzicht van mogelijk ronde scores.
De competitieve variant.
Als iedereen alle kubusjes heeft gebruikt is een ronde over. Je kijkt naar de scorekaart en plaatst een van de kubusjes op de plek waar je uitkomt. Dit kan bijvoorbeeld het aantal zijn waaraan je voldoet (bijvoorbeeld het aantal watervogels). Kies je voor een competitiever spel? Dan is je locatie gelijk aan je positie ten opzichte van je medespelers. Als er vier rondes voorbij zijn begint de eindscore. Je scoort punten voor de veren op je vogels. Tel de eieren en voedseltokens op en de weggelegde vogelkaarten die onder je vogelkaarten liggen. Vergeet vooral niet de punten van de rondes en je bonuskaarten. Als jij de meeste hebt dan win jij. Aangezien je niet op alle score mogelijkheden tegelijk kunt richten, kan de uitslag wel spannend worden.
Solovlucht
De automa (kaart systeem wat kan fungeren als dummy speler)
Heb je geen andere vogels om mee te spelen? Dan is er een automa meegeleverd zodat je lekker alleen aan de slag kan. Door een slimme combinatie van kaarten heb je dan alsnog een tegenstander. Dit was voor mij geen hoogvlieger, maar ook geen teleurstelling. Het was voor mij vermakelijk en ik zie het mezelf wel af en toe spelen als variatie op het andere solo aanbod. Het doet wat het moet doen, maar een doorgewinterde speler weet dit relatief simpel te winnen.
De landing
Het vogelhuisje is een dobbeltoren.
Wingspan is een solide engine builder. Door je vogels op de juiste manier te plaatsen kan je geweldige combinaties maken. Zo krijg je extra eieren bij de eerste vogel. Bij de volgende vogel kan je die eieren weer inwisselen voor nieuwe kaarten. Soms moet je een beetje geluk hebben met het beschikbare voedsel. Maar je kan te allen tijde zelf twee voedsel inruilen voor één andere. Het is geen breinbreker, dus als je dat verwacht, dan moet ik je teleurstellen. De grafische vormgeving is geweldig. Het spel is prachtig. De afbeeldingen van de vogels doet me denken aan de afbeelding die je ook ziet in natuurparken of dierentuinen. Op elke kaart staat een beetje informatie over die vogel en dat kan ik zeker waarderen. Het vogelhuisje als dobbeltoren had van mij niet gehoeven, maar is zeker niet storend. De schoonheid en het vloeiend verloop van het spel zorgen ervoor dat ik dit spel van harte kan aanraden. Weet je wat? Ik denk dat ik nu meteen weer potje ga spelen.