Cacao is een hartstikke leuk familiespel, zoals ik in mijn recensie van eind 2018 al schreef. Het is makkelijk op tafel te krijgen en heeft toch meer diepgang dan je zou denken. Nu komt White Goblin Games met twee uitbreidingen, Chocolatl en Diamante. Elke uitbreiding voegt vier modules toe die je afzonderlijk of gezamenlijk kunt combineren met het basisspel.

Hoewel uitbreidingen vaak wel grappig zijn, vind ik ze vaak te langdradig voor een familiespel. Ook laat de verhouding tussen prijs en kwaliteit vaak te wensen over. Maar omdat dit allemaal korte mini uitbreidingen zijn ben ik toch nieuwsgierig. Zijn deze uitbreidingen de moeite waard? Vandaag kijken we naar de eerste uitbreiding, Chocolatl. Volgende week nemen we een kijkje bij de andere uitbreiding.

Eerste indruk
De vier modules van Cacao: Chocolatl zitten verpakt in een klein doosje, vergelijkbaar met een uitbreiding van Carcassonne. Wanneer ik het materiaal bekijk vind ik drie soorten nieuwe tegels, een mini bord met plek voor twee tegels, een stapel fiches en zoals verwacht een stapeltje houten chocolade speelstukken! De spelregels zijn kort, maar zeer duidelijk geschreven. Ik vind het wel storend dat de uitbreiding niet in de insert van het basisspel erbij past. Als je bij het produceren van je basisspel al weet dat er uitbreidingen aan gaan komen en welke onderdelen daarin zitten, maak dan een passende insert. Maar genoeg over de inhoud! Hoe zit het met het spel zelf?


Chocolade
Zoals verwacht bij het lezen van de titel, komt er in deze uitbreiding chocolade voor. Er is maar één module die hier gebruik van maakt, dat had ik niet verwacht. Deze module bevat chocolade keukens om chocolade te produceren, chocolade markten om ze te verkopen en houten speelstukken die de chocoladerepen moeten voorstellen. De goudmijnen en markten met waarde drie worden vervangen door de nieuwe tegels, meer speciale voorbereiding is niet nodig. Je produceert chocolade door bij de chocolade keuken een cacao uit je voorraad om te ruilen voor een chocoladereep. Hierdoor is timing dus belangrijker, je moet wel cacao in voorraad hebben om chocolade te kunnen maken! Bij de chocolademarkt kun je kiezen tussen ouderwets een cacao verkopen voor drie goud of als nieuwe optie een chocoladereep te verkopen voor zeven goud. Net zoals cacao is overgebleven chocolade aan het einde van het spel niets waard. Deze module maakt het belangrijker om een voorraad over te houden, want als je geen cacao in je voorraad hebt kun je er ook geen chocola van maken ;-) Hierdoor wordt de keuze wanneer en hoeveel je verkoopt interessanter gemaakt, want in het basisspel verkocht je gewoon zoveel mogelijk cacao wanneer er een kraam met hoge waarde verscheen. Een leuke toevoeging.


Bewatering
Deze module geeft je waterdrager een optie om cacao te produceren door het inleveren van water. De speciale bewatering tegels vervangen een enkele en twee dubbele plantages, dus via standaard manieren aan cacao komen is wat lastiger geworden. Hierdoor zijn zowel de plantages als de oude water tegels ineens belangrijker geworden en waar geef je dan de voorkeur aan? Een leuke afweging. Kun je namelijk een stamlid aan één van de nieuwe bewatering tegels plaatsen, dan mag je vier cacao produceren. Je moet dan wel je waterdrager één stap achteruit zetten, dus is het belangrijk water op voorraad te hebben. Omdat je maar vijf opslagplaatsen hebt wil je ook niet teveel cacao bewaren, want het is zonde als een gedeelte van de vier geproduceerde cacao verloren gaat. Strategieën in deze module voelen allemaal wat risicovoller en die extra spanning vind ik wel leuk. Daarnaast maakt deze module de zijdes met één stamlid nuttiger en sterker, omdat één stamlid met deze actie al vier cacao produceert. Een zijde met meerdere stamleden plaatsen is dus zonde, maar soms nodig om de actie ‘bewatering’ uit te voeren. Met slechts drie nieuwe tegels is dit de kleinste module, maar verrassend genoeg is dit de meest interessante.

Landkaart
Deze module laat je meer aankomende tegels zien en geeft strategische keuzes bij het uitbreiden van de jungle. Iedere speler krijgt twee landkaart fiches. Naast de stapel algemene tegels plaats je het landkaart bord. Hier komen twee open tegels te liggen en naast dat bord plaats je dan nog de gebruikelijke twee open tegels. Wanneer je de jungle moet uitbreiden mag je zoals altijd een normale open tegel kiezen, maar je kunt ook een landkaart fiche inleveren om een tegel van dat bord te selecteren. Je hebt maar twee van die fiches en kunt geen nieuwe krijgen, dus moet je je afvragen wanneer je het écht de moeite waard vindt. Tegels schuiven een vakje op voordat ze worden aangevuld, dus als je wacht verschijnen de kaarten op het landkaart bord er vanzelf naast. Maar misschien pakt een tegenspeler hem dan wel voor je weg en plaatst hem op een voor jou waardeloze plek! Je wilt je fiches niet te vroeg inzetten, want straks mis je die ene geweldige tegel. Maar aan het einde je fiches nog in bezit hebben Is ook niet handig, want ze zijn verder niets waard. Opnieuw een leuke extra afweging tijdens het spelen.


Hutten
Deze module geeft elke speler de mogelijkheid één of meer hutten aan te schaffen. Er zijn twaalf fiches met hutten en ze zijn dubbelzijdig bedrukt. Je kunt samen bepalen welke hutten meedoen of ze schudden en willekeurig selecteren. Een hut kost geld, dus je moet er eerst voor sparen, maar het aankoopbedrag van de hut telt alsnog mee bij de puntentelling dus je verliest er eigenlijk niks door. Er zijn twee types hutten. De ene soort hut kan jou tijdens het spel een voordeel geven. De andere zorgt aan het einde van het spel dat een specifiek iets jou bonuspunten oplevert, een soort persoonlijke extra goal dus. Qua effect zijn er veertien verschillende hutten, waarvan sommige soorten meerdere keren voorkomen. Een speler mag nooit twee hutten met precies dezelfde eigenschap kopen. Het zijn wel een hoop opties, maar gelukkig zijn de afbeeldingen wel erg duidelijk en zijn de hutten al zichtbaar bij de setup. Hierdoor zijn ze makkelijk uit te leggen en kan iedereen vanaf het begin bedenken waar ze voor willen gaan. Aan het einde van elke beurt mag je één hut kopen, mits ze niet uitverkocht zijn, dus moet je kiezen of je wilt sparen voor een duurdere hut of liever meerdere goedkope hutten aanschaft. Het gebeurt hierbij regelmatig dat een tegenspeler roet in je plannen gooit, dus deze module voegt zeker extra interactie toe. Ook is het leuk dat spelers nu verschillende kleine doelen kunnen hebben om bonuspunten te verdienen. Hoewel de variatie leuk is valt deze module het meest tegen. Het haalt de vaart uit het spel, omdat men zeker aan het begin twijfelt tussen de vele hutten en wanneer te kopen of door te sparen.


Combineren
Ik had helaas geen tijd om alle mogelijke combinaties te testen, dus heb ik behalve elke module los te testen ook een potje gespeeld met alle modules bij elkaar gevoegd. Eén tegenspeler kende het spel nog helemaal niet, één tegenspeler had alleen het basisspel gespeeld en de derde tegenspeler had de losse modules al gespeeld. Zo kon ik goed vergelijken! Het kan handig als je het spel al kent, zodat de opties wat overzichtelijker zijn. Het is geen probleem om direct met meerdere modules te spelen, mits de speler in kwestie wel al wat gewend is qua bordspellen. Cacao is namelijk niet enorm ingewikkeld, zelfs niet als je alle modules combineert. Alles meteen samenvoegen kan echter wel overweldigend zijn. Ik zou dus wel iemand eerst een keer het basisspel laten spelen, maar je kunt prima meerdere modules tegelijk introduceren aan iemand die het basisspel al vaker heeft gespeeld. Vooral de combinatie Chocolade en Bewatering is leuk, omdat je bij de ene juist graag altijd wat cacao in voorraad wilt houden en bij de andere juist veel opslag vrij wilt hebben. Dat contrast geeft interessante keuzes. De landkaart is ook nog leuk om erbij te doen, maar de hutten leiden te veel af van de rest en speelt het beste als losstaande module.

Conclusie
Ik ben enthousiast! Deze modules voegen redelijk wat opties toe, maar ze zijn gemakkelijk aan te leren en overzichtelijk. Strategisch gezien geeft elke module wel weer net wat andere mogelijkheden. Nieuwe tegels worden vervangen door oude tegels, waardoor de speelduur ook niet langer zal worden. De spelregels vertellen je precies welke tegels je moet vervangen, hierdoor blijft het spel goed in balans. Een module toevoegen of verwijderen is snel gedaan, dus als je een paar potjes achter elkaar wilt spelen kost het weinig tijd om steeds wat anders te proberen. Wat mij betreft is dit een dikke aanrader. Het behoudt alles wat ik leuk vind aan het basisspel, voegt meer variatie en nieuwe strategieën toe en maakt het spel niet nodeloos ingewikkeld of langdradig. Precies wat ik van een uitbreiding wil. Laten we hopen dat de tweede uitbreiding net zo leuk blijkt. Je leest het volgende week, tot dan!