Uitgever: White Goblin Games
Aanbevolen leeftijd: Vanaf 12 jaar
Aantal spelers: 2 tot 4 spelers
Speelduur: 70 tot 120 minuten
Voor Wie: Ervaren spelers
Prijs:
€ 49,90.
“Er is een nieuw tijdperk aanstaande. De toekomst van Noria ligt in jouw handen. Het is jouw taak om dit handelsdomein tot bloei te laten komen.” Noria is een redelijk complex opbouw en selectie (race)spel voor de punten. Dit alles doet zich voor in een “steampunk” achtige wereld. Je ziet een speelbord met een groot vliegend eiland, vliegende schepen en draaiende koperkleurige ringen afgebeeld.
Beginnend aan de onderste punt van het eiland, is een pad gevormd van rondjes, dat zich een weg naar de top van het eiland baant, dit pad is bedoeld om de beurten bij te houden. Rechts op het eiland bevindt zich een markt voor productie en actiefiches en bovenop het vliegende eiland torent een fort boven alles uit. Hierop bevinden zich de nodige politieke sporen waar de punten te verdienen zijn. De vormgeving van het spel heeft hierdoor een wat mystieke uitstraling.
Welkom op het Noria eiland
Tijdens het spel proberen spelers zo hoog mogelijk te komen op de vier verschillende politieke sporen… alhoewel, meestal zullen spelers voor één of twee specifieke sporen gaan. Niet elk spoor zal aan het eind van het spel evenveel punten waard zijn en sterker nog, het is mogelijk dat er sporen zijn die helemaal géén punten waard zijn. De spelers hebben namelijk invloed op welke sporen meer punten waard worden. En daarmee heb je dus ook invloed op welke sporen minder ver omhoog kunnen. Dit werkt als volgt: Onder elk spoor leg je aan het begin van het spel vier blokjes. Wil je de waarde van een spoor omhoog gooien, dan moet je één van de bijbehorende blokjes omlaag schuiven om een getal af te dekken. Hoe meer getallen afgedekt, hoe meer een spoor waard is. Nadat je een blokje omlaag geschoven hebt, mag je daarna een nog niet geschoven blokje bij een van de sporen uit het spel verwijderen! Hierdoor kan dat spoor nooit meer de maximale waarde bereiken.
Dit is dan ook één reden waarom dit een soort “racespel voor de punten” is, je moet sneller zijn dan de tegenstanders om te waarborgen dat je strategie voor een bepaald spoor mogelijk wordt/blijft. De andere reden is, dat als je je eigen mannetje omhoog wilt zetten op één van de sporen, je extra moet betalen voor iedere tegenstander die hoger staat op dat spoor dan jij.
Welke acties je tijdens je beurt kan doen, wordt bepaald door je actiepiramide.(zie plaatje hierboven) De actiepiramide bestaat uit drie ringen waar acties in kunnen in de vorm van tokens. (twaalf hooguit) Je begint het spel met zes verschillende acties, verspreid over je actiepiramide en kan er gedurende het spel nog tokens bijkrijgen en verplaatsen.
De acties die je tijdens je beurt kan uitvoeren bevinden zich op de onderste helft van je piramide en per ring van de piramide mag je maar één van de aaneengesloten acties kiezen. Een spreiding van je acties over de verschillende ringen van de piramide is daarom aan te raden. Aan het eind van je beurt, schuiven de ringen een actieplek op, waardoor je mogelijk je volgende beurt weer een andere samenstelling van acties moet maken.
De mogelijke acties in het spel zijn:
- de productie van obsidiaan, energie of mycelium (de grondstoffen, benodigd voor verschillende acties)
- de reis-actie (eilandhoppen voor extra productie of kennis+pakhuizen, zie plaatje hieronder)
- de stad-actie (op een van de sporen omhoog, of een nieuwe actietoken plaatsen)
- de werktuig-actie (upgraden van een actiefiche, produceren van producten)
- de bonus-actie (kies een van je andere acties die je uitvoert en voer die nogmaals uit)
Daarnaast kan je aan het begin van je beurt “kennis” vergaren door één laag van je piramide te draaien, of twee tokens met elkaar om te wisselen binnen je piramide. En aan het eind van je ronde kan je diezelfde “kennis” gebruiken om de waarde van de sporen te beïnvloeden. Zo zie je dat je piramide een belangrijke strategische rol speelt gedurende het spelen.
Jongleren voor gevorderden
Zoals je ziet, zijn er veel acties en situaties mogelijk. Het spel voelt de eerste keer dat je het speelt dan ook overweldigend aan. Je wilt alles doen, maar bent erg beperkt in wat je in een beurt kan doen. Dat de acties de hele tijd doordraaien, maakt het plannen er ook niet makkelijker op… maar juist dat jongleren van de acties en puzzelen met het draaiende wiel spreekt mij erg aan bij dit spel. Het is een hersenkraker, geweldig voor een aantal (de puzzelaars onder ons, die al zwaardere spellen gewend zijn), maar het is dus niet een spel voor iedereen.
Het jongleren met je keuzemogelijkheden zit hem binnen Noria verder ook in het snel progressie willen maken, maar daarin ook je grenzen proberen te behouden. Als je namelijk te snel duidelijk maakt op welk spoor je snel omhoog wil gaan (je haalt met je scheepje alle obsidian productie binnen om meer obsidian te kunnen produceren of staat op een van de sporen al drie plekken boven de anderen), dan gaan de andere spelers je tegenwerken door ervoor te zorgen dat dit spoor beperkt wordt in zijn waarde.
Gebruik de draaiende piramide in je voordeel
Opvallend binnen Noria is uiteraard de draaiende piramide. Een mechaniek van een draaiende schijf in een spel is niet nieuw (denk bijvoorbeeld aan Tzolk’in of Macao), maar komt niet vaak voor en kent veel variaties. Het rekening moeten houden met de draaiing van een schijf vind ik zelf een erg interessante mechaniek, omdat je gedwongen wordt beurten vooruit te denken.
Uiteraard is mij en mijn medespelers ook wat negatieve punten of verbeterpunten opgevallen tijdens het spelen, die vallen nou eenmaal op als je gevraagd wordt te recenseren.
Zo is de volgorde waarop de actieverklaringen op de spelersborden voorkomen nogal verwarrend. Uitleggen doe ik graag op volgorde van dat de icoontjes afgebeeld staan op de spelersborden (van links naar rechts), maar dan komt de actie ‘werktuig’ eerder aan bod dan actie ‘reis’. En dat terwijl de actie werktuig gebruikmaakt van een gegeven die je pas bij de reis-actie begrijpt. Ook dacht één van de spelers dat de pijltjes op het bord (bedoeld om de piramide vast te maken aan het spelersbord) verwezen naar welke actie gedaan kon worden. (het zijn toch pijltjes? Die wijzen toch iets aan?) Ook zou wat extra informatie op de ringen van de piramide, niet misstaan. Denk bijvoorbeeld aan welke mogelijke acties elke beurt mogelijk zijn. Misschien minder thematisch, maar duidelijker voor de beginnende speler. Hoe ver de ringen elke ronde door moesten draaien was in het begin ook niet altijd duidelijk, al krijg je dat wel redelijk snel in de vingers. Het zijn net van die kleine dingetjes die nog net even wat gebruiksvriendelijker hadden gemogen. Houd ook bij het draaien van de ringen wat druk op de ringen. Het kan anders gebeuren dat een actie-token onder de ring komt te liggen. Dacht je volgende beurt een bepaalde actie te hebben, is die opeens verdwenen ;). Dit zijn echter kleine ontwerpzaken en doen niet af aan de pret tijdens het spelen.
Speltechnisch is het enige wat tegenviel, het produceren van de verschillende producten. Enerzijds begrijp ik dat dit voor de waardevollere politieke sporen bedoeld is en daarom ook moeilijker mag zijn, maar anderzijds is dit zo omslachtig dat mensen dit veelal niet willen doen en op de twee politieke sporen, die hieraan zijn gerelateerd, niet hoog komen te staan. Dit komt doordat je, om op de waardevolle sporen omhoog te gaan, veelal twee verschillende goederen moet produceren. Je moet een actie gebruiken om de pakhuizen om te zetten naar de bijbehorende producten, maar om dat te kunnen, moet je eerst de pakhuizen verkregen hebben. (wat mogelijk ten koste van productie gaat). Dit betekent vijf verschillende acties in plaats van twee verschillende acties voor de minder waardevolle politieke sporen, waarvoor je alleen grondstoffen nodig hebt om in niveau te stijgen. Nogmaals, ik snap waarom het moeilijker moet zijn om de producten te produceren, maar doordat het zo omslachtig aanvoelde, werd hier minder op gespeeld. (zelfs toen ik mijzelf voornam juist hierop te spelen om het uit te proberen)
Aan het einde van het spel, miste ik verder een mogelijkheid om de score gemakkelijker te berekenen. Iets als een scoreblok of puntenspoor was fijn geweest. Nu hebben we gebruikgemaakt van telefoon en kladblok wat prima gaat, maar toch. En natuurlijk het pijnlijkste punt… in de handleiding staat een referentie naar www.whitegoblingames.nl voor de solospel regels. (want ondanks de 2 t/m 4, is het mogelijk het spel solo te spelen)… maar die spelregels ontbreken op deze website :)… gelukkig had ik de Engelse regels hiervan wel terug kunnen vinden op boardgamegeek, dus heb ik het spel toch nog solo uit kunnen proberen.
Waar voor je geld?
Het spel is zeker goed voor de meer ervaren speler die wel van een denkspelletje op zijn tijd kan waarderen. De grafische vormgeving is prima in orde, hoewel hier en daar (zoals beschreven) volgens mijn mening nog wel voor verbetering vatbaar. Dit neemt echter niet af van het spelplezier, op de wat omslachtige productie en gebruik van producten na. Zeker een aanrader voor de Budgetspelers die houden van de wat diepergaande bordspeltitels dus.