Spelers: 2 tot 4 spelers
Leeftijd: vanaf 12 jaar
Genre: One vs many, gebiedsverovering, variabele spelerskrachten, hidden movement
Langzaam nadert hij de kust, soms verraadt hij zichzelf al doordat zijn vin aan de oppervlakte van het water verschijnt. Nietsvermoede badgasten raken volledig in paniek en proberen met man en macht weg te vluchten. Geen punt voor ´s werelds bekendste witte haai, die met zijn vlijmscherpe tanden onvermoeibaar zijn prooi verorberd. We hebben het natuurlijk over Jaws, die door Steven Spielberg vereerd is met maar liefst drie films. Nu is dit heerlijke zeewezen tevens vereeuwigd als bordspel waarin maar één ding geldt: kill or be killed. Net als in de klassieke film(s) is dit reuze spannend.
Net als in de film
Voor franchise bordspellen ligt er vaak een hele opgave. Op welke manier verpak je een film in een bordspel? Wanneer je Jaws in een bordspel-editie speelt voel je de nostalgie opkomen en verlang je er meteen weer naar om deze klassieke film op te zetten. Het bordspel is absoluut geïnspireerd door de film en heeft deze goed verwerkt in een spannend bordspel vol strategie. Voor de speler die de haai mag spelen is het bordspel eigenlijk extra spannend, maar hierover kunnen de meningen verdeeld zijn.
Shark attack
Jaws: het bordspel bestaat in feite uit twee delen, oftewel twee acts. Act 1 speelt zich af op Amity Island. Één speler krijgt de taak om de haai te spelen die ongezien probeert de nietsvermoedende zwemmers aan de kusten van het eiland als lekker tussendoortje te verorberen. Voor hem geldt: hoe meer opgegeten zwemmers, hoe beter. De andere spelers spelen de bekende figuren uit de film Brody, Hooper en Quint. Ieder hebben zij hun eigen vaardigheden waarbij ze de witte haai proberen te lokaliseren, aan te vallen en toeristen te redden van een pijnlijk en abrupt levenseinde. Belangrijk is echter dat alle crew-members gedurende het spelen hun taken dienen te volbrengen, dus ook wanneer je met minder dan vier spelers speelt dienen Hooper, Brody en Quint ieder hun acties in te zetten. Met slechts twee spelers heb je daarom bijvoorbeeld één speler die de haaien-taak op zich neemt en de andere speler heeft maar liefst drie crew-members onder zijn of haar hoede.
Scotland Yard in een strategischer jasje
Als het ware waan je je in een iets ingewikkeldere versie van, waarschijnlijk ‘s wereld bekendste hidden movement bordspel, Scotland Yard. Jaws valt aan en Jaws duikt onder. Aan de overige spelers om na te gaan waar in de wateren hij zich bevindt. Hier zijn gelukkig hulpmiddelen voor waaronder een verrekijker en een sonar. Hooper en Quint bevinden zich in een fantastische houten boot waarmee zij zich door de wateren kunnen verplaatsen, Hooper heeft verplichtingen aan land, waaronder stranden sluiten om het die vervelende haai lastiger te maken en onschuldige badgasten te waarschuwen. Het spel speelt zich af in diverse fases, waarbij er eerst een kaart wordt getrokken die wel eens een interessante wending ( voorbeelden zijn: een verplaatsing op het bord of een zwemmer die voor twee telt) aan de ronde zou kunnen geven. Vervolgens toont de haai zijn kunstje, eventueel met behulp van een ‘krachtfiche’ bijvoorbeeld extra verplaatsingen in één actie of meer zwemmers tegelijk opeten.
Hierna zijn de crew-members aan de beurt. De bedoeling is om twee vaten aan Jaws te binden waarna Act 1 ten einde is. Hoe langer Jaws onder de radar blijft, en hoe meer nietsvermoedende zwemmers hij heeft verorberd, hoe beter de “kaarten” er uit zien voor het vervolg van het spel, namelijk in Act 2: Orca.
Een zinkend schip
De balans wordt opgemaakt en het speelbord wordt omgedraaid. Hoe meer zwemmers de aanval niet overleefd hebben hoe sterker Jaws staat wanneer hij de alom bekende boot uit de film en haar bemanning aan gaat vallen: de Orca. Andersom geldt natuurlijk ook hoe sneller de bemanning in Act 1 de vaten heeft afgeschoten op Jaws hoe sterker de crew aan Act 2 begint. Op de Orca is het spelverloop wel iets ingewikkelder. Er worden diverse attributen uit de doos getrokken, er volgen nieuwe vormen van aanvallen en een 3 tegen 1- gevecht staat op het punt van beginnen. De haai krijgt ‘Shark Ability-kaarten’ op basis van resultaten uit Act 1 en de bemanning krijgt uitrusting in de vorm van wapens. De bedoeling is dat Jaws de boot gaat slopen en dat de bemanning aanvalt met hun uitrusting. Hoe snel één van de twee ten onder gaat is afhankelijk van een dosis geluk en het aantal Jaws-credits dat hij in één deel heeft opgebouwd. Was hij eerder niet zo happig op de zwemmers dan heeft hij niet heel veel credits om de aanval lang in te kunnen zetten.
Wie van de Drie
Geheel random aanvallen zitten er niet in, met de zogeheten ‘Resurface-kaarten’ heeft de haai-speler keus uit drie opties. Jaws kiest een specifieke locatie om aan te vallen, de verdedigende bemanning kiest een plek waarvan zij denken dat de haai aan gaat vallen met de door hen gekozen wapens, haai maakt bekend welke plek hij gekozen heeft en hoppa het feest kan beginnen. De bemanning gaat vol in de verdediging, maar let op want er is beperkte voorraad aan uitrusting. Enkele wapens kunnen namelijk maar één keer gebruikt worden. Alleen de bemanningsleden die de juiste ´resurface-locatie hebben gekozen kunnen de haai aanvallen. Het aantal verwondingen dat de haai krijgt is gebaseerd op het aantal hit-points op de dobbelstenen minus de ontwijkingen van Jaws. Vervolgens mag de haai aanvallen, uiteraard heeft ook hij kaarten die hij in kan zetten om extra voordelen te behalen, waaronder het verdubbelen van schade aan de boot. Op deze manier worden stukken van de Orca vernietigd en de bemanning valt daarbij in het water. Hierbij heeft de haai tevens mogelijkheden om de crew te verwonden. Na vijf wonden is het voor een crewmember einde verhaal en ligt hij uit het spel.
Het spel eindigt op het moment dat ofwel hij compleet vernietigd is door de vele aanvallen van Quint, Hooper en Brody, of wanneer de haai alle bemanningsleden heeft uitgeschakeld, een net woord voor morsdood. Een derde mogelijkheid voor het einde van het spel is wanneer de Orca compleet gezonken is, natuurlijk is hierbij wel te voorspellen
Eindoordeel:
Bordspellen gebaseerd op een bekende franchise / licentie hebben vaak de neiging om als niet zo bijster bijzonder te boek te staan. Jaws als bordspel is hier absoluut een uitzondering op de regel. Zoals eerder al gezegd lijkt Act 1 op een Scotland Yard in een nieuw jasje. In Act 2 wordt de aanval pas echt ingezet. Het feit dat het spel dus uit twee delen bestaat zorgt er voor dat de spanning behouden blijft. Wanneer je echter even een “kort” potje wilt spelen kun je er ook voor kiezen om bijvoorbeeld alleen Act 1 te spelen. Enkel Act 1 spelen is prima te doen en ook absoluut leuk om keer op keer te spelen, maar het is af te raden om enkel Act 2 te spelen. Dit is mede omdat je de resultaten uit het eerste deel mee neemt in het tweede deel.
Wanneer je uitverkoren bent om de haai te spelen voel je de enorm de spanning wanneer je de andere spelers hoort discussiëren over welke mogelijk zetten je hebt gedaan of gaat doen. Echter, in al onze potjes heeft Jaws uiteindelijk wel (nipt) aan het kortste eind getrokken. Een echte opgave is het daarom ook om als Jaws te winnen. Het ligt er maar net aan hoe “gewaagd” de spelers aan elkaar zijn, een haai is slim en sluw. Wanneer je deze eigenschappen als speler bezit heb je sowieso een streepje voor. Uiteraard dien je als bemanning ook slim en tactisch te na te denken en zit het plezier er hier maar net in dat je coöperatief samenwerkt om die moordlustige haai te grazen te nemen. De absolute kracht zit hem dan ook in de strategie en tactieken die besproken worden wat absoluut een gemis is wanneer je met slechts twee spelers speelt.
Normaliter kijk je de film Jaws lui vanaf je bank met een bak popcorn. Jaws: het bordspel sleept je mee ín de actie waarbij die bak popcorn ook geen overbodige luxe is. Ondanks het feit dat niet iedereen het er levend vanaf brengt is Jaws een bordspel waar je absoluut je tanden in kunt zetten. Duuuunnnn duun… duuunnnnnnnn dun dun dun dun dun dun dun dun dun dun dunnnnnnnnnnn dunnnn: een zilveren expert-budgie.
*Jaws wordt uitgegeven in het Engels. Op de website van Ravensburger zijn de spelregels in het Nederlands te downloaden.